સાયટીકા (SCIATICA)
સાયટીકા ની સારવાર ઈન્ટરવેન્શન પધ્ધતિ થી થાય છે.
સાયટીકા થવાના કારણો અને તેની અસર?
સિયાટિકા એ દુખાવા ની સામાન્ય સ્થિતિ છે જે શારીરિક પીડા, નબળાઇ અને નિષ્ક્રિયતા અથવા પગમાં ઝણઝણાટનું કારણ બને છે, જે ઘણીવાર પીઠના નીચેના ભાગમાં શરૂ થાય છે. આ પીડા સામાન્ય રીતે વ્યક્તિની પીઠ, નિતંબ અને પગને અસર કરે છે. તે સાયટીક ચેતાના સંકોચાવા ના કારણે થાય છે, જે શરીરની સૌથી મોટી ચેતા છે. સાયટીક ચેતા પીઠ ના નીચલા ભાગ થી લઈને નિતંબ અને એક પગની નીચે સુધી ફેલાયેલી છે. આવા કિસ્સામાં, બે લામ્બર વર્ટીબ્રા વચ્ચેની ડિસ્ક વર્તમાન ચેતા મૂળ પર દબાય છે અને એક અથવા બંને પગમાં રેડિક્યુલર પીડાનું કારણ બને છે. પરિણામે, દર્દીને એક અથવા બંને પગમાં કળતર, નિષ્ક્રિયતા આવે છે અને પગ ના સ્નાયુ ખેંચાવાથી દુખાવો થાય છે. પીડા અંગૂઠા, આંગળીઓ અને પગની ઘૂંટી સુધી વિસ્તરી શકે છે, જો કે ક્યારેક પીડા માત્ર જાંઘ અને ઘૂંટણની ઉપર સુધી વિસ્તરી શકે છે. દવા, ફિઝિયોથેરાપી અને 6-8 અઠવાડિયા માટે આરામ એ સારવાર ની પહેલી રીત છે. તેમ છતાં પણ જો દુખાવા માં કોઈ ફેર પડતો ન હોય તો, નીચેની મિનિમલ ઈન્વેસિવ ઈન્ટરવેન્શન પધ્ધતિ દ્વારા સારવાર થઇ શકે.
સાયટીકા ની સારવાર ના વિકલ્પો
કઈ ઈન્ટરવેન્શન પધ્ધતિ થી સારવાર થશે તે દર્દી ની તપાસ અને દર્દી ના MRI ના આધારે જ નક્કી કરી શકાય છે.
- Transforaminal Neuroplasty: હળવું જ ડિસ્ક પ્રોલેપ્સ ધરાવતા દર્દીમાં આ પ્રક્રિયા ઓપરેશન થિયેટરમાં લાઈવ એક્સ-રે મશીનની મદદથી અને માત્ર ત્વચાને એનેસ્થેટીઝ કર્યા પછી કરવામાં આવે છે. ચેતાની આસપાસ સોજો અને બળતરા ઘટાડવા માટે ખાસ સોય અને દવા ને પીડાદાયક ચેતા અથવા ડિસ્ક પર મૂકવામાં આવે છે. તે ડે કેર પ્રક્રિયા છે અને કોઈપણ ઉંમરે કરી શકાય છે.
- Caudal Neuroplasty: આ પ્રક્રિયા જેમને બંને પગમાં દુખાવો, કળતર, મલ્ટિ-લેવલ ડિસ્ક પ્રોલેપ્સને કારણે ચાલવા કે ઊભા થવામાં નિષ્ક્રિયતા આવતી હોય તેવા દર્દીઓ પર કરવામાં આવે છે. જેમાં ટયુઓંહાઈ સોયને કૌડલ એપિડ્યુરલ સ્પેસમાં મૂકવામાં આવે છે અને લાઇવ એક્સ-રે મશીનના સતત પરીક્ષણ હેઠળ દવા પહોંચાડવામાં આવે છે. તે નસોની આસપાસ નો સોજો અને સંલગ્નતા ઘટાડે છે.
- Ozone Nucelolysis: આ પ્રક્રિયા માં ડિસ્ક હર્નિએશન ધરાવતા દર્દીઓની અસરગ્રસ્ત ડિસ્કની અંદર એક ખાસ સોય મૂકવામાં આવે છે. ઓઝોન ગેસ જર્મની સ્થિત ઓઝોન જનરેટરમાંથી તૈયાર કરવામાં આવે છે અને તેને ડિસ્કની અંદર સોય દ્વારા દાખલ કરવામાં આવે છે. ઓઝોન એ ડિસ્કના સંકોચનનું કારણ બને છે અને ચેતાની આસપાસ સોજો ઘટાડે છે. જેમાં દર્દી ને લાંબા સમય સુધી હોસ્પિટલમાં દાખલ કરવાની જરૂર નથી અને કોઈપણ ચીરા કે શસ્ત્રક્રિયા વિના આ સારવાર કરવામાં આવે છે.
- Endoscopic Discectomy: આ પ્રક્રિયા માં એકપક્ષીય ડિસ્ક હર્નિએશન ધરાવતા દર્દીઓમાં નાની સોયને ડિસ્કની અંદર મૂકવામાં આવે છે અને સોયની મદદથી, અસરગ્રસ્ત ડિસ્કની અંદર એન્ડોસ્કોપ મૂકવામાં આવે છે. એન્ડોસ્કોપ દ્વારા જોઈને ડિસ્કના મણકાવાળા ભાગને દૂર કરવામાં આવે છે, આમ ડિસ્ક તેની સામાન્ય સ્થિતિમાં પાછી આવે છે. આ એક કી હોલ અને એડવાન્સ પ્રક્રિયા છે. દર્દીઓ તે જ દિવસે અથવા બીજા દિવસે ઘરે જઈ શકે છે.